Dr. Supatta Pinthapataya

ภาษาก็มีกรรม

ภาษาไทยเป็นภาษาที่มีจำนวนตัวอักษรที่เป็นพยัญขนะมากที่สุดภาษาหนึ่ง เพราะมีตั้ง 44 ตัว แถมยังมีตัวสระและวรรณยุกต์แยกออกมาต่างหากอีกจำนวนหนึ่ง เพื่อนชาวต่างชาติของฉันคนหนึ่งเมื่อรู้จำนวนตัวอักษรที่จะต้องเรียนในภาษาไทยมีก็ถึงกับอ้าปากตาค้าง ร้องหาพระเจ้าเลยทีเดียว พร้อมกันนี้ยังถามว่า ยูใช้ตัวเหล่านี้ถ้วนทั่วทุกตัวตนเลยเชียวหรือ คงคิดว่าคนไทยเป็นพวกชอบกักตุนสิ้นค้า เอ๊ย พยัญชนะหรือไง ความจริงเรามีเอาไว้เผื่อเหลือเผื่อขาดต่างหาก แต่อย่างไรก็ตามเมื่อถูกถามเช่นนี้ก็เลยทำให้คิดขึ้นมา ก็มีตัวพยัญชนะบางตัวเหมือนกันที่ไม่ได้มีการนำเอามาใช้เลย เช่น ฃ ขวด และ ค คนเป็นต้น ไม่รู้ว่าเป็นเพราะ อะไรถึงไม่ใช้แม้แต่จะเขียนคำที่เป็นชื่อของตนเองก็ยังไปยืมคำ ข และ ค มาใช้ คนที่เป็นผู้นำการใช้คงจะไตร่ตรองดีแล้วว่าเป็นสิ่งที่ถูกต้องมากที่สุด การใช้ ข ไข่แทน ฃ ขวดนั้น ก็ไม่เสียหายอะไร แต่การที่เอา ค ควาย มาใช้ เขียน คำว่า คน นี่ซิ มันน่าคิด หรือว่าควายก็คือ คน และคนก็ คือ ควาย จนทำให้บางทีเกิดความสับสนไม่รู้ว่า เป็นคนหรือเป็นควาย แต่ฉันมีข้อสังเกตให้ตั้งเอาไว้ข้อหนึ่งว่าเมื่อไหร่ก็ตามที่เราพูดภาษาคนกันแล้วเขาไม่รู้เรื่องก็น่าจะเดาได้ว่า ขณะนี้เรากำลังพูดอยู่กับควายไม่ใช่พูดกับคน เพราะควายมันพูดภาษาคนไม่รู้เรื่องอยู่แล้ว จะได้ไม่ต้องโมโหโกรธาให้เป็นบ้าเป็นบออยู่ข้างเดียว

เพื่อนในกลุ่มสนทนาของฉันคนหนึ่งเอ่ยแสดงภูมิปัญญาขึ้นมาบ้างว่า พยัญชนะบางตัวก็แทบจะไม่ได้โผล่ออกมาเห็นเดือนเห็นตะวันสักเท่าไหร่นานครั้งจึงจะได้ยลโฉมเสียทีอย่างเช่น ฬ ฮ ฑ ฌ ฒ ฎ ฏ ฯลฯ เป็นต้น ดีนะที่ท่านผู้บริหารประเทศท่านหนึ่งท่านปฏิวัติภาษาไทยไม่สำเร็จ ไม่เช่นนั้นพยัญชนะกลุ่มนี้จะต้องถูกจับไปเข้าหมวดหมู่ ข ขวด และ ค คน เป็นแน่ เพราะเราจะมี นาลิกา แทน คำว่า นาฬิกา กีลา แทนคำว่า กีฬา และอื่น ๆ ส่วนพยัญชนะบางตัวก็ถูกรังแกให้มีแต่ ความเจ็บกับความตาย เสียเป็นส่วนใหญ่ ดังเช่น ตัว ฆ เมื่อเอามาเขียนเป็นคำก็มักจะแสดงความซาดิสต์เสียเหลือเกิน เช่น เฆี่ยน ฆ่า ฆาต ฆาตกร ฯลฯ เรียกว่า พอเห็น ตัว ฆ ก็ ขวัญกระเจิงไปทีเดียว

พยัญชนะบางตัว เช่น ก ไก่ ก็แสนจะวิเศษวิเสโส อะไรจะปานนั้น เรียกว่าเป็น คุณก๊อต หัวแก้วหัวแหวนเลยทีเดียว เอะอะก็ ก ไก่ เป็นเพราะเป็นตัวแรกของพยัญชนะไทยหรือเปล่าก็ไม่ทราบ ส่วนที่จะพิสูจน์กันว่า คำที่ขึ้นต้นด้วย ก ไก่ มีมากแค่ไหนนั้น ให้ลองไปเปิดพจนานุกรมดูเอาเอง จะได้เห็นกะตาว่า ก ไก่ นั้นใช้เนื้อที่ของพจนานุกรมเกือบครึ่งเล่มเชียวนะ ยิ่งตอนนี้ฉันมาเป็นคุณนายเมืองเหนือและคลุกคลีกับภาษาก็ให้รู้สึกถึงความยิ่งใหญ่ของ ก ไก่ เพราะมักใช้ ก ไก่ แทนคำอื่น ๆ อยู่มากพอสมควร

ตัวพยัญชนะที่น่าสงสารที่สุด เพื่อน ๆ ลงมติกันว่าน่าจะเป็น งอ งู ประการแรกก็คือเพราะมันเป็น งู ซึ่งเป็นสัตว์ที่น่ากลัว ประการสุดท้ายก็ คือ ตัวมันงอ พอเอาไว้ที่หน้า ก็หน้างอ เอาไว้หลังก็หลังงอ ทั้งหน้างอ และหลังงอ มันดีเสียที่ไหนล่ะ หลายคนอาจจะแย้งว่า งอ ก็มีการใช้ในความหมายที่ดีก็มีอยู่หรอก มีน่ะมี แต่มันมีไม่กี่คำ และก็ใช่ว่าจะดีตลอดกาลเสียเมื่อไหร่ล่ะ อย่างเช่น คำว่า เงิน นั้น เราก็พบว่ามีคนติดคุก เพราะเงิน ตาย เพราะ เงิน ก็มากอยู่ หรือจะเถียงว่าไม่จริง ถ้าดีจริงทำไมคนทางเหนือและใต้ถึงไม่ยอมออกเสียง ตัว ง ล่ะ ถ้าไม่มีเหตุผลที่ดีกว่านี้ก็ไม่ต้องมาเถียง ส่วนคำว่า งาม ซึ่งน่าจะเป็นคำที่ดี แต่เวลาใช้ทีไรมันก็ไม่ดีอย่างน่าไว้ใจได้ร้อยเปอร์เซนต์ เพราะ หน้างาม นั้นดี แต่ งามหน้า เห็นท่าจะไม่ดีเป็นแน่แท้ คนพูดจึงต้องระวัง คนฟังก็ต้องอย่าระแวง สำหรับคำกลาง ๆ เช่น เงา งม งุด งบ เงย งอก งีบ เงียบก็ยังไม่วายถูกนำมาใช้อย่างเสีย ๆ หาย ๆ ด้วยการเติมคำสร้อยบางคำลงไป เช่น งมโข่ง เนื้องอก เงียบอย่างกับเป่าสาก เป็นต้น เพื่อนของฉันคนหนึ่งไม่เชื่อว่าตัว งอ จะถูกจับวางให้น่ารังเกียจได้ปานนั้นก็เลยให้ลองให้นักเรียน ป. 2 ออกมาแต่งเรื่องเล่าให้เพื่อนฟังโดยให้มี คำที่ใช้ ง งู ทุกประโยคอย่างไม่ซ้ำกันซึ่งนักเรียนคนเก่งเล่าได้ ดังนี้

" สมศรีงี่เง่ามีน้องโง่ ชื่อ อ้ายงั่ง ชอบทำท่าเงอะงะ เป็นคนขี้หงุดหงิด มักเกิดอารมณ์งุ่นง่านแถมยังขี้งก จมูกก็งุ้ม ชอบทำหน้างอหงิก ตอนเช้างัวเงียมาโรงเรียน เดินง่องแง่งเหมือนคนเป็นง่อย ขี้แงน่ารำคาญ ชอบไล่งับเพื่อน”

เพื่อนบอกว่าเธอต้องรีบยกมือเพื่อหยุดการพูดของนักเรียนคนเก่งของเธอพร้อมกับบอกว่า ครูยอมแพ้ งอ งู ของเธอแล้ว ตอนนี้หลายคนก็คงจะเห็นด้วยแล้วใช่ไหมว่า งอ งู นั้นถูกนำมาปู้ยี่ปู้ยำใช้ให้ความหมายแทบจะไม่เหลือความดีอยู่เลยนั้นมีมากมายจริง ๆ ไม่เชื่อก็ลองคิดเล่น ๆ ก็ได้ รับรองว่าจะได้แต่ตัว ง งู ที่แย่ มากกว่า ง งู ที่ไม่แย่

"นี่เธอสองคนน่ะคุยอะไรกันฮึมฮำ จะพูดอะไรก็พูดออกมาอย่าให้คนอื่นเขา ฮง และอย่ามัวแต่ตั้งแฮ่อยู่ เดี๋ยวก็ แหฮแก๋ หรอก" เพื่อนผู้ใจบุญเอ่ยขึ้นมาด้วยความระมัดระวังที่จะไม่ใช้ งอ งู ตะโกนเรียก "การเฮินเขาแจ้งมาว่าให้ไปรับ เฮิน ค่าสอนภาคค่ำได้แล้ว" เธอกล่าวบอกกับเพื่อนต่อก่อนที่จะหันมาบอกฉันว่า "พื่พูดอธิบายกรรมของ ง งู จนหนูไม่กล้าใช้ งอ งูแล้ว ต่อไปนี้จะใช้ฮ นกฮูกแทน "ฉันต้องรีบห้ามปรามเธอว่า ความจริงนั้นก็ ง งู นั้นก็ยังมีส่วนดีอยู่เพราะถ้าขืน ใช้ ฮ บวก สระ อี แทนคำว่า งี่ และ ฮ สระเอา แทนคำว่า เง่า มันจะทำให้คนบางภาคเกิดความลำบากใจที่จะพูดนะ อย่าคิดลึกไปกว่านี้ ขอร้องครับผม